Bổ sung canxi - Đừng bao giờ quên vitamin K2

Trích báo cáo khoa học của Tiến sỹ Katarzyna Maresz đăng trên website của Trung tâm thông tin Công nghệ sinh học Quốc gia Hoa Kỳ (Trực thuộc Thư viện Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ).

Thiếu canxi có thể dẫn đến mật độ xương giảm, từ đó làm tăng nguy cơ xương không đủ điều kiện để phát triển tối đa chiều cao đối với trẻ đang ở tuổi vị thành niên. Thông thường, chúng ta bổ sung canxi để tăng cường mật độ xương, làm chắc cấu trúc xương để phòng ngừa bệnh loãng xương (xương xốp) ở người lớn tuổi, phụ nữ sau mãn kinh và thúc đẩy tăng trưởng chiều cao ở trẻ em. Tuy nhiên, các bằng chứng khoa học gần đây cho thấy việc bổ sung canxi vượt quá nhu cầu của cơ thể hoặc thừa canxi do không hấp thu hết có thể làm tăng nguy cơ bệnh tim, tăng canxi bám vào thành mạch máu và các mô mềm, hoặc làm ngăn chặn quá trình phát triển xương của cơ thể.

Đáng lưu ý là rất nhiều nghiên cứu khoa học gần đây đã chứng mình rõ ràng rằng vitamin K2 liên quan chặt chẽ đến việc ức chế sự canxi hóa động mạch, làm cứng động mạch, có nghĩa là nghĩa là ngăn chặn sự tích tụ canxi tại các thành mạch, hoặc các mô mềm do dư thừa, không được hấp thu hết.

Xương được cấu trúc bởi một vỏ ngoài cứng, bên trong là mô tạo nên một khối xốp là những thực thể sống. Hệ xương được thay thế mỗi 7-10 năm. Trong thời gian chuyển đổi, cơ thể giải phóng canxi từ xương vào máu để đáp ứng nhu cầu trao đổi chất, cho phép hệ xương có thể thay đổi về kích thước và hình dạng khi cơ thể lớn lên cũng như bù đắp vào những chỗ mà xương bị tổn thương. Sự chuyển đổi này được quy định bởi các nguyên bào xương - yếu tố xây dựng nên bộ xương và bởi các tế bào hủy cốt bào - yếu tố làm xốp và loãng xương. Cùng mới hoạt động hình thành và phát triển xương (tức là sự hấp thu) nhiều hơn hoạt động phân hủy xương (tức là tái hấp thu), quá trình duy trì một cấu trúc xương khỏe mạnh vẫn tiếp tục diễn ra liên tục.

Các nguyên bào sản xuất ra osteocalcin, giúp lấy canxi từ máu và gắn nó vào xương. Một phần khác, osteocalcin tác động lên sự khoáng hóa xương nhờ khả năng liên kết các thành phần khoáng chất và hydroxyapatite của xương, từ đó giúp hệ xương tăng trưởng tốt hơn, khỏe hơn, giảm nguy cơ gãy xương, loãng xương. Cần chú ý là nguyên bào xương khi mới được sinh ra không thể tự nó hoạt động, mà nó cần vitamin K2 để kích hoạt và liên kết canxi.

Quá trình gắn Canxi vào xương dưới sự tham gia của vitamin K2 và D3

Từ những phân tích trên cho thấy vitamin K2 đóng một vai trò quan trọng trong sức khỏe của hệ xương. Nhưng tầm quan trọng không chỉ dừng lại ở đây, mà vitamin K2 còn giúp ức chế sự tích tụ canxi trên thành mạch máu. Ngăn chặn nguy cơ vôi hóa thành mạch, cặn thận, táo bón, và các bệnh lý liên quan đến canxi.

Mặc dù cấu trúc có phần khác nhau giữa các loại vitamin K, nhưng tất cả chúng đều được sử dụng bởi các enzyme γ-glutamate carboxylase để kích hoạt bộ protein cụ thể, bao gồm: protein liên quan đến đông máu, hình thành xương và ức chế canxi hóa mô mềm. Cả hai dạng vitamin K (K1 và K2) đều đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì cầm máu, tối ưu sức khỏe xương, răng và sức khỏe tim mạch. Đặc biệt là Vitamin K2, làm nhiệm vụ dẫn dắt canxi về đúng chỗ tạo xương, giúp xương chắc khỏe. Đồng thời Vitamin K2 giúp tách cách phần tử canxi bám vào thành mạch và mô mềm, ngăn chặn sự vôi hóa thành mạch và các cơ quan khác của cơ thể.

Có hai dạng tồn tại của Vitamin K2 gồm MK4 và MK7. MK4 là dạng Vitamin K2 từ trứng, sữa, thịt. MK7 là dạng Vitamin K2 sinh ra từ đậu nành lên men (natto). Trong thực tế, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng Vitamin K2 từ đậu nành lên men có năng lực cao trong hoạt động kích hoạt các nguyên bào tạo xương, từ đó là chất trung gian làm tăng mật độ xương, khối lượng xương, vì thế làm giảm các nguy cơ loãng xương, giòn xương. Những kết quả này đã được khẳng định trong một công trình nghiên cứu trong 3 năm trên 944 phụ nữ tuổi từ 20 đến 79.

Canxi đưa đến rất nhiều lợi ích cho vấn đề sức khỏe của con người, đặc biệt là sức khỏe của xương. Những lợi ích này giải thích vì sao chúng ra cần bổ sung đầy đủ vào khẩu phần ăn hàng ngày một lượng canxi mà cơ thể cần. Và nhu cầu canxi là khác nhau tùy vào từng lứa tuổi như trẻ em, người già, phụ nữ mãn kinh, vv... Mặc dù mức tiêu thụ canxi gây tranh cãi trong giới khoa học. Một số nghiên cứu cho rằng cần thận trọng khi xem xét bổ sung hoặc bổ sung canxi, một số khác lại khuyến nghị cần sử dụng thực phẩm chứa canxi và bổ sung thêm nhiều canxi.

Vấn đề này hoàn toàn có thể khắc khục nếu một lượng đủ vitamin K2 được thêm vào chế độ canxi cao. Vitamin K2 ngăn chặn sự tích tụ của canxi tại các thành mạch và giúp cân bằng lượng canxi bổ sung vào. Vì vậy, việc bổ sung canxi song song với vitamin K2 là một giải pháp tối ưu mang lại lợi ích sức khỏe cho xương và ngăn chặn sự gia tăng nguy cơ bệnh tim.